Cremai(-reiau)
Galeopsis tetrahit
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Ourtigo(-reialo).
Noms en français : Galéopsis tétrahit, Ortie royale.
Descripcioun :Planto peludo e drecho de l'an que trachis dins li prado umido di relarg mountagnous. La baso di péu èi roundo e la cambo èi gounflo souto li nous. Li fueio, óupousado, soun bèn verdo emé li bord denta. Li flour soun blanco mai o mens tacado de roso o toutalamen roso.
Usanço :Planto vertuouso que sougno lou tussi, saro li plago e ajudo à pissa. En Poulougno, li fueio èron manjado cuecho e servido emé de tartiflo, de farino de civado emé de la o de burre.
Port : Erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Galeopsis
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 22 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Mountagno mejano
- Basso mountagno
- Colo
- Prado umido
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Galeopsis tetrahit L., 1753
Regalisso-bastardo
Polypodium vulgare
Polypodiaceae
Àutri noum : Regalisso-de-chivau, Regalisse-bastard, Poulipòdi.
Nom en français : Polypode commun.
Descripcioun :La regalisso-bastardo trachis au nostre subretout en mountagno sus sòu séusous. I'agrado li roucas e li bos fres. Pèr la bèn destria de sa cousino, Polypodium interjectum, faudrié regarda lis espourange au microuscope (x 100) pèr verifia que i'ague mai de 11 celulo à l'assiso mecanico. Pamens lis espourange devènon madur l'estiéu eici alor que pèr P. interjectum, es en autouno. De nouta tambèn qu'aquesto assiso èi mai sourno eici (fotò-sèmblo un vèrme brun).
Usanço :La regalisso-bastardo tèn soun noum de soun rizoumo (fotò) qu'a lou goust de la regalisso. Tastas ! Es uno planto vertuouso contro lou tussi, lou quiéu tapa e li vèrme. Peréu èi diuretico e coulagogo.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Polypodium
Famiho : Polypodiaceae
Ordre : Polypodiales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Ges de flour
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Roucas
- Bos fres
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Polypodium vulgare Shivas, 1961